Доржу, Монгуш Баянович
Моңгуш Баянович Доржу (орус. Доржу Баянович Монгуш; ноябрь 10, 1939 чыл - апрель 9, 1992 чыл) — тыва шүлүкчү, чогаалчы, очулдурукчу. Сергей Пюрбю аттыг чогаал шаңналының лауреады.
|
Монгуш Баянович Доржу | |
|---|---|
| Төрүттүнген хүнү | 1939 ноябрьның 10 |
| Мөчээн хүнү | 1992 апрельдиң 9 (52 хар) |
| Чурт | |
.svg){kind=small}
Намдары
эдерМ. Доржу 1939 чылдың ноябрь 10-да Тыва Арат Республиканың Чөөн-Хемчик кожуунунуң Өвүрде Солчурга төрүттүнген. 1958 чылда Хандагайты ортумак школазын дооскаш, ВЛКСМ Өвүр райкомнуң секретарынга ажылдап эгелээн. Москваның A.M. Горький аттыг литература институдунче өөренип киргеш, 1967 чылда кончуг эки дооскан. Ол — Тывадан ук институттуң бирги доозукчузу.
Өвүр кожууннуң школаларынга дыл, литература башкылап, «Шын», «Тываның аныяктары», «Сылдысчыгаш» солуннарга корреспондентилеп, республиканың А.С. Пушкин аттыг национал библиотеказының чурт-шинчилел килдизинге болгаш Республиканың улусчу чогаадылга төвүнге ажылдап чораан.
Моңгуш Баянович школачы чылдарында-ла шүлүк бижип эгелээн. 1965 чылда «Сында одаглар» деп шүлүктериниң баштайгы чыындызын үндүрген. «Ынакшыл», «Хөрлээ», «Суг-чинчилер» деп шүлүктер чыындыларының автору. Шүлүкчүнүң новеллалары, чечен чугаалары «Сыргалар» деп тускай чыындыга үнген. Россияның болгаш делегейниң чогаалчыларының чогаалдарын тыва дылче очулдурарынга үлүг-хуузун киириштирген. Л. Кокышевтиң «Аринаның амыдыралы» деп романы, В. Липатовтуң «Ой күске», М. Каримниң «Аалывыста аас-кежии» деп тоожуларындан аңгыда, өске-даа жанрларның чогаалдарын хөйү-биле очулдурган.
Шүлүкчү, чогаалчы М.Б. Доржу Тывада ынак авторларның санынга кирип турар. Ооң ады тыва литератураның төөгүзүнге кирип, 1998 чылдан эгелеп, чогаалдарын школаларда өөренип эгелээн. Ырларын, шүлүктерин чон ырлап, номчуп турар. М.Б. Доржу үр аараанының соонда 1992 чылдың апрель 9-та мөчээн. Чаңгыс чер чурттугларының болгаш Тываның Чогаалчылар эвилелиниң эгелекчи саналы-биле Өвүр кожууннуң төп библиотеказын ооң ады-биле адаан.
Дөс
эдер- Ном «Тываның чогаалчылары / Писатели Тувы». 2000 ч.
- Тыва шүлүкчүлер - М.Б. Доржу – lrd63.narod2.ru