Чогаалчы — сөс мергени, сөстер болгаш домактар дузазы-биле ниитизи-биле бүгү чонга бараалгаткан уран чүүл чогаадыкчызы.

Чогаалчы деп кижилер колдуунда ол мергежили-биле колдуунда амыдырап чоруур. Оон аңгыда сөзүглелдерниң авторун чогаалчы деп хамаарыштырарга дузалыг байдал – чогаалдары азы сөзүглелдери-биле акша ажылдап ап турары: амгы үеде болза — гонорар, роялти, грант кылдыр, а ооң мурнунда — бай шыдалдыг улустардан азы уран чүүл деткикчилеринден акша азы туда (материалдыг) деткимче ажылдап алырлар. Оон бир өске демдээ болза – чогаалчылар эвилели, чогаал шүгүмчүлекчилери азы кандыг-бир сөс мергенниглер ону хүлээп алыры. Мергенниглер үнелээр арга бүдүштүг хевирлиг бооп болур — чижээ, мергежилдиг чогаалчыларның катыжыышкыны.