Каларупа

Каларупа (өске аттары: Ямараджа, Чойджал, Номун-хан, Эрлик) (төв. Дамчө Чөгьел) - Буддизмге хамаарышкан өлүмнүң хааны. Дарыма Өөредииниң килеңниг Камгалакчыларның бирээзи .

Дарыма Өөредииниң килеңниг Камгалакчызы Каларупа биле ооң эдеринчизи үш карактыг ак чаштыг Чамунди. Төвүттүң төп можузу (региону), 17 чүс чылдың ортаазы.

Сера хүрээниң чанында петроглиф - солагай талазында Каларупа

Төөгүзү

Каларупа шаанда анаа кижи турган, ол Төвүтке чурттап чораан. Буддизм келириниң мурнунда чурттуң кол шажыны Боннуң талалакчызы турган. Бир катап ол бодунуң чүдүп чорааны деңгерлеринден дагларга бүдээл кылыр дугайында чөпшээрел дилээш, аңаа бежен чыл олурарын аазаан. Ол хуусааның төнеринге чедир чаңгыс хонук арткан турда, ооң олурган куюнга үш оор кижи буга эккелгеш, сокканнар. Ооң мага-бодун бускаш, херечи турбас кылдыр бүдээлчини өлүрүп кааннар. Бүдээлчи өлген дораан, үр боданмайн, ам-даа чылыг олчаан буга бажын сегирип алгаш, бодунуң бажынче кедипкеш-ле, буга баштыг дошкун шулбус болу берген. Шулбус үш оорну чок кылып, чүректерин ужулгаш чипкен. Оон эгелээш, ол кем чок черге дорамчылатканнарның камгалакчызы апарган. Буддизм Төвүтке нептерей бээрге, эң түрлүг күштер - оларның аразында чер, даг ээлери дээш оон-даа өске амытаннар чаа чүдүлгени хүлээп ап, Дарыма Өөредиинге чагыртып, ону боттандырап, ооң килеңниг Камгалакчылары апарган. Каларупа база ындыг Камгалакчыларның бирээзи.

Тариназы:

ОМ КАЛАРУПА ХУМ ПЕ.

Дөзүк

• Геше Лобсаң Тхүптен Башкы. Будда Бурганга сүзүглеп тейлээри аза хилинчек-човулаңдан адырлырының аргалары. Тываның Ю.Ш. Күнзегеш аттыг ном үндүрер чери. Кызыл - 2007ч.