Буддизм деп чүл?
Буддизм деп чүл?
Буддизм дээрге эрте-бурунгу чүдүлге-дир, ооң сорулгазы болза амылыг амытаннарны човулаңдан хостаары болгаш төнчү чок доктаамал аас-кежикти чедип алырынга оларга дуза чедирери болур. Буддизмниң алызында барып бүдүрер төнчү сорулгазы – Будданың байдалын азы Арыг Угаанның Чырык Байдалын чедип алыры.
Будданың Ачылыг Өөредииниң утказы – өске амылыг амытаннарга хора чедирбези, ооң үндезини – кээргээчел сеткил азы өске амылыгларның орнунга бодун салып, оларның байдалын медереп билири, ону чедип алырда кол туруш – арын-нүүрнүң арыг болуру, бо бүгүнүң үндезин дөзү, чүрээ – арыг угаан чедип алырда арганы (буянныг үүле бүдүрерин) болгаш мерген угаанны (даяан, бүдээл кылырын) катай ажыглаарында чаштып чыдар, а ооң кол үзели бот-боттарынга хамаарылгалыг болуп турар тудушкак чылдагааннарның ужурунда очалаңга катап-катап төрүттунериниң он ийи кезектиг илчирбелериниң (чадаларының, кезектериниң) дузазы-биле човулаң ораннарынга катап-катап-ла төрүттүнүп, бодарап, дескинип-ле турарывыстың хоойлузунга даянып турар.
Дөс
эдер- Обычаи и традиции буддизма, почитаемые в семье. Религиозно-просветительское издание. Чотпуң-оол оглу Чочагар. На тувинском языке. - Кызыл: ОАО "Тываполиграф", 2012