Бадра, Игорь Иргит оглу

(Бадра, Игорь Иргитович арындан шилчээн)

Игорь Иргитович Бадра (август 24, 1952 чыл төр.) — тыва журналист, шүлүкчү, очулдурукчу, чогаалчы. ССРЭ-ниң Журналистер эвилелиниң кежигүнү.

Намдары

эдер

Игорь Бадра 1952 чылдың август 24-те Тыва автономнуг областың найысылалы Кызыл хоорайга төрүттүнген. Кызылдын номери 2 ортумак школаны дооскаш, Иркутскиниң өлүк-кеш техникумун, Москва хоорайнын "Максим Горький" аттыг Литература институдун дооскан.

Ажылчын базымын кино механигинден эгелээш, Кызыл, Ак-Довурактың тудугларынга бызаңчылап, каңнакчылаш, культура бажыңынга уран-чүүл удуртуп; «Тываның аныяктары», «Шын» солуннарга, Күрүнениң телерадиокомитединге корреспондентилеп, аңныыр-тывыш эргелелинге охотовед бооп; Тыва Республиканың Чазааның чанында даштыкы экономиктиг харылзаалар Комитединиң даргазынга, Тываның ном үндүрер чериниң кол редакторунга, 1997–1999 чылдарда Тыва Республиканың аңныыр Департаментизиниң удуртукчузунга ажылдаан.

Баштайгы шүлктерин 1964 чылда «Сылдысчыгаш» солунга парлаткан. Публицистиг, литература болгаш театр критиказының дугайында чүүлдерин республика солуннарынга, «Улуг-Хем» альманахка, «Литературная Россия», «Харьковская правда», «Татарстан яшляре» солуннарга, «Молодая гвардия» сеткүүлге парлаткан. Бөлүк авторларның «Дамырак–2», «Исток» деп номнарга ооң чогаалдары кирген. Ол «Чалыы үем» (1987), «Авам ынак аңгырлары» (1990) деп шүлүктер чыындыларының автору. Адазы, чогаалчы Иргит Бадраның парлаттынмааны «Арзылаң Күдерек» деп романын редакторлааш, чырыкче үндүрген. Тыва, орус дылдарда бижиир болгаш публицистиг чүүлдерин орус, хакас, алтай, татар, чуваш, казах, украин, немец, англи, түрк, кыдат, уйгур дылдарга парлаткан. Литва, кыргыз, туркмен, украин, моол, бурят шүлүкчүлерни база Р.Гамзатовту тыва дылче очулдурган. Орус дылче К-Э. Кудажының, К.Чамыяңның, М.Ховалыгның, Ч.Ирбижейниң, А.Үержааның, О. Охемчиктиң, М.Көжелдейниң, С. Майнактың, З. Намзырайның, В. Хомушкунуң чогаалдарын очулдурган. Ол 30 ажыг ырларның сөзүн, аялгазын очулдурган.

  1. «Тываның чогаалчылары / Писатели Тувы» 2000 чылда үнген ном