Алдын-оол, Арыя Араптановна
Арыя Араптановна Алдын-оол (февраль 29, 1928 төр.) — ССРЭ-ниң Улустуң башкызы, Россия школаларының Алдарлыг башкызы, тыва школаларның эге класстарынга тыва дылдың болгаш номчулганың дузаламчы номнарын тургускан башкы, бирги класстарның тыва үжүглелиниң автору. «Хүндүткелдиң демдээ» болгаш Тыва Республиканың ордени-биле, «Ачы-хавыяалыг ажыл-иш дээш», «Күш-ажылчы алдар», «Күш-ажылдың хоочуну» болгаш өске-даа медальдар-биле шаңнаткан. Кызыл хоорайның хүндүлүг хамаатызы.
|
Арыя Араптановна Алдын-оол | |
|---|---|
 | |
| Төрүттүнген хүнү | 1928 февральдың 29 |
| Мөчээн хүнү | 2016 октябрьның 18 (88 хар) |
| Чурт | |
Намдары
эдерАрыя Араптановна 1928 чылдың февраль 29-та Тыва Арат Республиканың Бай-Тайга кожууннуң Көөп-Сөөк сумузунда Ооруг (Өөрүг) деп черге ажылчын араттың өг-бүлезинге төрүттүнген.
Ажылчын базымын 1946 чылда Бай-Тайга кожуунунуң Шуй сумузунуң школазынга эге класстар башкызындан эгелээн, ооң-биле катай Кызылдың педагогика училищезинге заочниктеп өөренип турган. 1955 чылда Башкылар институдун, а 1970 чылда педагогика институдун дооскан. Эге класстарны төрээн дылынга, шын бижилгеге база номчулгага өөредиринге элээн хөй арга-дуржулганы, шенелделерни (эксперимент) чоруткан. Эге класстарны өөредириниң дугайында айтырыгларын өөренип көргеш, дузаламчы номнарны үндүрген. Бирги класстарның «Үжүглелин» тургускан, «Бодуң номчу», «Эдертиглер чыындызы», «Диктантылар чыындызы», «Бижилге кыдыраажы» дээш өске-даа эге класстарга түүлүг (серийные) номнарны бижээн. Эге класстарның башкыларынга өөредириниң дугайында арга-сүме номнарын чыып бижээн[1][2].
Шаңналдары
эдер- «ССРЭ–ниң Улустуң Башкызы» ат;
- «РСФСР-ниң школаларының Алдарлыг Башкызы» ат;
- Тыва Республиканың Ордени;
- «Хүндүткелдиң Демдээ» орден;
- «Ачы-хавыяалыг ажыл-иш дээш» медаль;
- «1941-1945 чылдарда Ада-чурттуң Улуг дайынының тиилелгезиниң 50 чылы» медаль;
- «Күш-ажылчы алдар» медаль;
- «Күш-ажылдың хоочуну» медаль;
- «Ачы-хавыяалыг ажыл-иш» медаль;
- «Кызыл хоорайның хүндүлүг хамаатызы».
Дөзүк
эдер- ↑ А.А. АЛДЫН-ООЛ – УЧИТЕЛЬ-НОВАТОР, ЭКСПЕРИМЕНТАТОР, АВТОР И СОСТАВИТЕЛЬ УЧЕБНИКОВ (чедимчок шөлүг)
- ↑ Народный учитель СССР Арыя Алдын-оол принимает поздравления с днем рождения – tuvaonline.ru
|
Бо дээрге белеткеп каан чүүл-дүр. Эдип база немеп тургаш, ук төлевилелге дузалап болур силер. |