Эзир (Орел) деп сылдыстар бөлүү

Эзир (Орел) деп сылдыстар бөлүүнүң туружу болгаш сылдыстары

Лира биле Куу деп сылдыстар бөлүктериниң мурнуу талазында Эзир деп сылдыстар бөлүү бар. Вега, Денеб база ол сылдыстар бөлүүнүң α (альфа) сылдызы Альтаирни барымдаалап ук сылдыстар бөлүүн тып ап болур. Бо үстүнде адаан үш сылдыстар чидиг булуңу-биле мурнуу чүкче көрүнген барык-ла дең талалыг үш-булуңчукту тургузуп турар. Эзир деп сылдыстар бөлүүнде 75 хире сылдыстар бар. Оларның эң чырыы - Альтаир. Ооң чырыы 0,9 сылдыс хемчээлинге дең. Ортумак чырык элээн каш сылдыстар бар: γ (гамма) (2,8), ζ (дзета) (3,0), υ (ипсилон) (3,4) болгаш λ (лямбда) (3,6). Арткан сылдыстары оон-даа кошкак.

Альтаир сылдыс

Альтаирниң үстүнде - γ (гамма), а адаанда - β (бета) сылдыстар оортан чаңгыс аай ыракта турарлар. Ону ол сылдыстар барымдаалап тып ап болр. Ол ийи сылдыстарның чырыының хемчээли 3,9 сылдыс чырыының хемчээлинге дең.
Альтаир масса болгаш объем талазы-биле Хүнден элээн улуг, изии оон артык - 8500°. Эзир деп сылдыстар бөлүүнде η (эта) сылдыс үргүлчү өскерлип турар. Ооң өскерлиишкини 7 хонук 4 шак 14 минута 20 секунда болгаш-ла солчуп турар. Ол үеде ооң чырыы 3,7 сылдыс хемчээлинден 4,4 сылдыс хемчээлинге четкилээр.

Дөзү

Сат М.С. Шелк невытканный (Тии чок торгу). Рассказы по астрономии. - Кызыл: Тувинское книжное издательство, 1983. - 152 с.