Самбыла, Чойган Николай кызы

Самбыла (Кара-Сал) Чойган Николаевна (1974 чылдың 7 айның 28-те Тываның Чөөн-Хемчик кожуунунуң Чадаана хоорайга төрүттүнген) - эртемден-биолог; биология эртемнериниң доктору; ТывКУ-нуң доцентизи; Тыва Республиканың болгаш Россияның эртемнер академиязының Сибирьде салбырының Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң директору; Россияның географтыг ниитилелиниң Тыва Республикада салбырының экспертизи.

Чойган Николай кызы Самбыла

Төрүттүнген хүнү: 28 июль 1974(1974-07-28) (50 хар)
Төрүттүнген чери: Тыва, Чөөн-Хемчик, Чадаана
Чурт:
Эртем сферазы: геоботаника биле экология
Ажыл чери: ТывКУ, Тыва эртем төвү
Альма-матер: ТывКУ
Эртем деңнели: биология эртемнериниң доктору

Чойган Николаевна Самбыла Николай Бады-Белекович биле Полина Борисовна Кара-Салдарның өг-бүлезинге эң улуг уруу кылдыр төрүттүнген. Чадаананың №1 школазынга өөренип эгелээн, Кызыл хоорайның №9 школазын 1991 чылда дооскан. Тываның күрүне университедин 1996 чылда тергиин дооскан.

Ажыл-ижи

эдер

Эртем ажылы

эдер

Биология эртемнериниң кандидады болгаш доктору деп чадаларны 2007[1] база 2018 чылдарда Новосибирск хоорайга чедип алган[2][3].

88 ажыг эртем ажылдарының автору, ооң иштинде 66 эртем чүүлдери, 4 монографияның автору[4].

Башкы ажылы

эдер

1996 чылда 2003 чылга чедир ТывКУ-нуң Бойдус-географтыг факультединге ажылдап турган. Амгы үеде Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң директору кылдыр ажылдап чоруур.

2010-2013 чылдарда ТывКУ-га ооң удуртулгазы-биле 37 ушу методизи база 12 ушу тренерлерин белеткээн. Россияның ушу федерациязының 2012 чылда 3-кү "Чанцюань" разрядтыг, 2013 чылда 2-ги "Тайцзицюань" разрядтыг ушу-таолу, таолу-чуаньтун тренери болур турган. Тыва Республиканың күрүнениң лицейинге немелде өөредилге талазында 2010 чылдан тура ушунуң кадыкшыдылга-спортчу угланыышкынында кичээлдер берип турар. 2010-2013 чылдарда ооң өөреникчилериниң аразында 14 кижи Сибирь федералдыг облазының тиилекчилери, 34 кижи байза кирген, 2014 чылда 2 кижи Европаның база Делегейниң бирги чери дээш маргылдааларга тиилекчи болган, а 3 кижи байза кирген.

Ажыл-агыйы

эдер

1996 чылдан 2003 чылга дээр - ТывКУ-нуң Бойдус-география факультединиң экология болгаш зоология каферазының ассистентизи;

2003 чылда - Тыва Республиканың болгаш Россияның эртемнер академиязының Сибирьде салбырының Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң эртем ажылдакчызы;

2004 чылда - Тыва Республиканың болгаш Россияның эртемнер академиязының Сибирьде салбырының Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң улуг эртем ажылдакчызы;

2005 чылда - Тыва Республиканың болгаш Россияның эртемнер академиязының Сибирьде салбырының Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң эртем секретары;

2006 чылдан - Тыва Республиканың болгаш Россияның эртемнер академиязының Сибирьде салбырының Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң директорунуң эртем-организастыг айтырыглар талазы-биле оралакчызы;

2008 чылдан амгы үеге дээр - ТывКУ-нуң Кызылда педагогика институдунуң Школа назыны четпээн база эге школа өөредилгезиниң педагогика база методика кафедразының доцентизи;

2018 - Тыва Республиканың болгаш Россияның эртемнер академиязының Сибирьде салбырының Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң директору.

Шаңналдары

эдер
  • Кадрлар политиказы, эртем база өөредилге черлериниң яамызының хүндүлүг бижии (2004),
  • Тыва Республиканың Кызыл хоорайының чагыргазының Өөредилге комитединиң хүндүлүг бижии (2007),
  • Тыва Республиканың болгаш Россияның эртемнер академиязының Сибирьде салбырының Биосфера шинчилээр Убсу-Нурнуң делегей чергелиг төвүнүң хүндүлүг бижии (2009),
  • Тыва Республиканың Ниитилел палатазының хүндүлүг бижии (2012),
  • Тыва Республиканың Дээди хуралының (Парламентизиниң) хүндүлүг бижии (2012).
  • Тыва Республиканың Баштыңының эртем талазы-биле шаңналының лауреады (2012),
  • дээш оон-даа өске

Демдеглелдер

эдер
  1. http://www.dslib.net/botanika/zapasy-nadzemnoj-fitomassy-tundrovyh-soobwestv-vysokogorij-tuvy.html
  2. http://www.csbg.nsc.ru/ru/obrazovanie/dissertatsionnyj-sovet/soiskateli/soiskateli-2018/sambyla-chojgan-nikolaevna.html
  3. https://www.tuva.asia/news/tuva/9291-sambyla.html
  4. http://umc.tuva.ru/index.php/schn/