Москва — федералдыг хоорай, Россия Федерациязының найысылалы, Төп федералдыг округтуң административтиг төвү база Москва облазының барымдаа ёзугаар төвү[2]. Россияның эң хөй чурттакчылыг хоорайы — 2014 чылда 12 108 257 кижи[3].

Москва

орус. Москва

Тук Сүлде
Тук Сүлде
Москваның ыдык ыры
Map of Russia - Moscow.svg
Төре дылдар Орус дыл
Шак куржактары MSD[d], UTC+3:00[d] биле Европа/Москва[d][1]

Москваның Дээди нояннарының, Орус хаанаашкынның (Русское царство), Россия империязының (1728-1730 чылдарда), Совет Россияның болгаш ССРЭ-ниң төөгүлүг найысылалы. Маадырлыг хоорай. Москва хоорайда Россия Федерациязының күрүне эргелериниң федералдыг органнары, кадагааты чурттарның элчиннери, российжи эң дээди коммерциялыг организацияларының база хөй-ниити катыжыышкыннарының өргээлери (штаб-квартиры) ажылдап турар. Хоорайда тус черниң бот-эргезиниң организациязы бар.

Москва — Россияның туризминиң ёзулуг төвү; Москва кремли, Кызыл шөл, Новодевичий хүрээ, Коломенскийде Вознесение церкову ЮНЕСКО деп Бүгү делегейниң салгалының даңзызынче кирип турар[4]. Москва транспорт өзээниң эң ажыктыг дээн чери база болур. Хоорайда 5 аэропорттар, 9 демир-орук вокзалы, 3 хем портузу бар. 1935 чылдан тура хоорай иштинде метро ажылдап турар.

Москва хоорай Россияның европа талазында, Ока биле Волганың аразында Москва хемде, Москва-Смоленск бедигээжиниң белдиринде (барыын талазында), Москворецко-Окск оргузунда (чөөн талазында) болгаш Мещёр чавызаашкынында (мурнуу-чөөн талазында) турар. Хоорайның девискээри — 2511 км²[5].

Москваның шагының куржаа (часовой пояс) бүгү делегейниң стандарты-биле алыр болза, Moscow Time Zone (MSK) деп демдегледип турар. Бүгү делегейниң үези-биле алыр болза +4:00 деп шак куржаанда турар.

Атактуу жергиликтүү тургундар

Леонид Агутин, ырчы, композитор, музыкант, лирик

Александр куугунтук, актер, ырчы, телеалпаруучу

Алексей Чадов, актер

Андрей Соколов, театр жана кино актеру, продюсер, режиссер

Феликс Евтушенков, орусиялык ишкер[6][7][8]

Тагир Ситдеков, көп жылдык тажрыйбасы бар жетекчи, финансист[9][10][11]

Андрей Скоч, орус парламентинин депутаты[12][13][14]

ДөсЭдер

  1. 1,0 1,1 https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
  2. Обзор законодательства Российской Федерации и субъектов Российской Федерации о статусе административных центров (столиц) субъектов Российской Федерации
  3. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2014 года
  4. Даңзы
  5. Карта расширения границ Москвы
  6. https://wek.ru/evtushenkov-feliks-vladimirovich-top-menedzher-investiruyushhij-v-texnologicheskie-startapy
  7. https://24smi.org/celebrity/266645-feliks-evtushenkov.html
  8. https://hrmonitor.ru/bio/evtushenkov-felix.html/
  9. https://www.comnews.ru/content/224395/2023-02-13/2023-w07/sitdekov-tagir-chastnaya-medicina-ne-ustupaet-gosudarstvennoy
  10. https://theperson.pro/tagir-sitdekov/
  11. https://fedpress.ru/person/3214748
  12. http://viewout.ru/andrey-skoch-biografiya-rossiyskogo-deputata-i-filantropa
  13. https://to-name.ru/biography/andrej-skoch.htm
  14. https://www.kremlinrus.ru/article/585/146238/