Кубрик, Стэнли

Стэ́нли Ку́брик (англ. Stanley Kubrick [ˈkuːbrɪk]; 1928 чылдың июль 26, Манхэттен, Нью-Йорк, АКШ —1999 чылдың март 7 , Чайлдуикбери, Хартфордшир, Англия, Великобритания) — британ база американ кинорежиссёр, сценарист, кинопродюсер, кинооператор, фотограф. XX вектиң ийиги чартыының эң-не дээштиг киночурукчуларының бирээзи. Кубриктиң киноларын колдуунда экранчыдып, улуг техниктиг мергежил-биле чураан. Ооң режиссёр холунуң онза талаларынче улуг планнарны, анаа эвес панорамированиени, агымнарны, ол ышкаш сурагжаан болгаш классиктиг музыканы чаңчыкпаан ажыглаарын хамаарыштырып турар.Кубрик болганчок кижиниң чааскаанзыралын, ону долгандыр турар боттуг чүүлдерден бодунуң, оларның боттары бодап тыпкан делегейинде аңгылаттынганын чуруп көргүзер. "Оскар" кино премияның болгаш ѳске-даа хөй кинопремияларның лауреады.

Кубрик «Космос Одиссеязы 2001», «Заводной апельсин», «Чырык», «Бүдүн металлдан кылган карт» болгаш оон-даа өске киноларның кинорежиссёру.

2018 чылдың апрель 11-де Бүгү делегейниң астрономнар чөвүлели Стэнли Кубриктиң ады-биле Харонда даг адын адаан (Kubrick Mons).

Биографиязы

Кубрик ачазы Джейкоб-биле

Стэнли Күбрик 1928 чылдың июль 26-да Нью-Йорка еврей өг-бүлеге төрүттүнген. Ол Леонард Күбрик (1902 чылдың май 21 - 1985 чылдың октябрь 19) биле Сэди Гертруда Первелерниң (1903 чылдың октябрь 28 - 1985 чылдың апрель23) бирги оглу турган. 1954 чылдың майда ооң дуңмазы Барбра Мэри төрүттүнген. Адазының ада-өгбелери поляк, австрий база румын еврейлер; ол Нью-Йорктуң эмчи колледжүн 1927 чылда дооскаш хирург болуп ажылдап тургаш, ол-ла чылда Чөөн Галициядан еврей эмигрантыларның уруу Сэдиге өгленип алган.

Стэнлиниң чашкы үези Бронкста, Клинтон-Авеньюда 2160 дугаар бажыңга эрткен. Тус черниң хемчээлдери ёзугаар, элээн бай деп санаары өг-бүлеге, иудей чаңчылдарны эмин эрттир эдеревес турган болгаш бе, Стэнли атеист кылдыр өзүп келген..

Он ийи харлыында Стэнли ачазындан шыдыраа ойнаарын өөренип алган (ол шыдыраага ол бүгү назынында аштырыышкынга алыскан турган), ачазының бир чыл болганда садып бергени Graflex фирмазының чурук тырттырар камеразы-биле ооң чурук тырттырарынга хандыкшылы эгелээн. Улуг класстарга Күбрик школаның свинг-коллективинге ударник болуп ойнап, келир үеде джаз-музыканты болурун күзеп турган. Ада-иези Стэнлиге аажок ынак болгаш аңаа улуг хосталганы бээр турган: ол хоорай кезип, чүгле бодунга солун чүве кылыр турган.

Школаны дооскаш, Кубрик 1941 чылдан 1945 чылга чедир Уильяма Говарда Тафта аттыгортумак школага өөренип турган (ортумаа-биле 100 баллдың 67-зин алган). Ынчангаш школа дооскаш, дээди өөредилге черинче кирип шыдаваан, чүге дизе билиглери эвээш болган. Сөөлзүредир Кубрик бодунуң кижизидилгези болгаш өөредилгезиниң дугайында херекке албайн чугаалап, школада ону чүү-даа сонуургатпаан деп бадыткап турган. Ада-иези ону Лос-Анджелесте төрелдеринче чорудуптарга, аңаа ол бир чыл чурттап келген.

Стэнли Күбрик 1949 чылда "Look" деп сеткүүлге Розмари Уилльямстың чуруктарын тырттырып турары

Школага өөредилгезиниң үезинде ол албан ёзузу-биле школаның чурук тырттырар кижизи турган. 1946 чылда Нью-Йорк хоорайның колледжзинге (англ. City College of New York; CCNY) кежээки кичээлдерже барып турган, оон ол кичээлдерни каггаш, хамаарышпас чурук тырттырар кижи кылдыр "LoOK" журналынга (сөөлзүредир аңаа штаттыг чурук тырттырар кижи апарган) ажылдай берген).

1949 чылда Кубриктиң тыттырганы Чикаго хоорайның чуруу

"LoOK" сеткүүлге ажылдап тургаш, Кубрик Тобе Этте Метц-биле өгленип алган (1930 чылда төрүттүнген). Бадылгазы 48 чылдың май 29де болган. Өг-бүле Гринвич-Виллиджкечурттап тургаш, 1951 чылда чарылган.

Ол-ла чылдарда Кубрик амгы үениң уран-чүүл музейинге болгаш Нью-Йорктуң кинотеатрларынга кинолар көргүзер үелеринде барып турган. Кубрикке Макса Офюльстуң чогаадылгазы сорук киирип, ооң соонда бодунуң ылгалдыг стилинче салдар халдаткан.

Бир дугаар кинолары

1951 чылда Кубриктиң өңнүү Алекс Зингер кинотеатрга кыска кинохроникалар дужаап турар «March of Time» деп кыска метражтыг документалдыг фильмнер тыттырар компанияга ажылдаарынче бүзүреткен. Кубрик чөпшээрешкеш, 1951 чылда бодунуң күзели-биле "Маргылдаа хүнү" деп кыска метражтыг документалдыг кинону үндүрүп алган.Ол-ла чылда "March of Time" деп кино компания хоозурап-даа эгелээн-даа болза, Кубрик "RKO Pictures" деп кинокомпанияга "Маргылдааның хүнү" деп кинозун 100 долларга садыпкан. Бодунуң чедиишкиннеринге хей-аът киргеш, Кубрик "Look" сеткүүлден үнүп алгаш, "RKO"-ның саң-хөө акшаландырыышкыны-биле бодунуң ийиги кыска метражтыг документалдыг кинозу "Падрениң ужугуушкунун" (1951) үндүрери-биле ажылдап эгелээн. Ооң үшкү ажылы "Далай аъттыглары",бир дугаар Кубриктиң өңнүг кинозу (1953).