Дүжер-меде хмель хевирлиг

Дүжер-меде мель хевирлиг (орус. Люцерна хмелевидная, лат. Medicágo lupulina) - Бобтар (Fabaceae) өгбезиниң дүжер-меде үнүштүң чаңгыс чылдыг 10-40 см бедик хевири. Эм кылдыр ажыглап турар.

Тодарадылгазы

Бедии 10-40 см. Чаңгыс чылдыг үнүш. Бүрүжүгештери чиңге, калбак-дедир чуурга хевирлиг. Чечектери бичии (тугу 2 мм хире узун). Бобтары бүүрекчигеш хевирлиг, чаңгыс үрезинниг.

Өзер черлери: Кургаг шыктарлыг ийлер, кужурларлыг шыктар, элезиннер, чыдымнар, ховулар, даглар эдектери болгаш ховуланы берген шыктар.

Хереглеттинер чүүлдери: сигени.

Чечектелири: июнь-август.

Белеткээр үелери: июнь-август.

Ажыглаары

Кургадып каан чечектерлиг сывын нерви аарыгларында мага-бот оожургадыр чүүл кылдыр ажыглап турар. Сугга хандылап алгаш, ижип эмненир.

Чурумалдары

Чечээ
Бүрүлер биле чечектери
Дүжүп турар чечектер
чаш үрезиннери (ногаан)
бүде берген үрезиннер (кара)
үрезиннер
Дазылдыг үрезин
Черде чаттылып үнген үнүштер
Тура тырттып каан үнүш

Дөзүк

Серенот Станислав К. "Тыва улусчу эмнээшкин:эм оъттар, үнүштер, чааттар, мөөгүлер; моол, тибет, кыдат улусчу медициналар-биле чергелештирип бижээни". Тываның ном үндүрер чери, 2009. ISBN 5-7655-0636-4