Шимборская, Вислава

Висла́ва Шимбо́рская (польск. Maria Wisława Anna Szymborska [viˈswava ʂɨmˈbɔrska]; 2 июляь 1923, Бнин, амгы Курник, Познани чаны — 1 февраль 2012, Краков хоорай) — поляк шүлүкчү; 1996 чылдың литературада Нобель шаңналының эдилекчизи.

Вислава Шимборская

пол. Wisława Szymborska

Төрүмел ады пол. Maria Wisława Anna Szymborska
Төрүттүнген хүнү 1923 июльдуң 2(1923-07-02)[1][2][3][…]
Төрүттүнген чери
Мөчээн хүнү 2012 февральдың 1(2012-02-01)[5][1][2][…] (88 хар)
Мөчээн чери
Хамаатызы (албатызы)
Ажыл-херээ поэтесса, писательница, переводчица, эссеистка, механик, литературный критик, критик
Чогаадыкчы дылы Поляк дыл[1][7]
Шаңналдары
Хол үжүү Хол үжүү

Намдары эдер

1931 чылдан Краковта чурттап чоруур. 1945—1948 чылдарда Ягеллон университединге поляк дыл болгаш литература өөренип турган, ынчалза-даа доозуп албаан. 1948 чылда Адам Влодек-биле өгленген, 1954 чылда чарлы бергеннер. Ынчалза-даа эжишкилер бооп артып калганнар[8]. 1953—1981 чылдарда «Życie Literackie» деп Краковтуң чогаалчылар солунунга ажылдап турган.

1996 чылда литературада Нобель шаңналын.

2012 чылда февраль 1-де Краковта бажыңынга чок болган[9]. Ол-ла чылдың февраль 9-та хөөржүткен[10]. Краковта Раковицкий хөөрде (участок GD, 10 ряд, могила № 10) хөөржүттүнген[11].

Уран чүүлү эдер

1945 чылдың мартта баштайгы шүлүү «Szukam słowa» («Сөс дилеп тур мен / Ищу слова») «Dziennik Polski» деп солунга үнген. Баштайгы шүлүк чыындызы «Dlatego żyjemy» («Ынчангаш чурттап чоруур бис / Поэтому живём») 1952 чылда чырыкче үнген.

Шимборскаяның уран-чүүлүнде философтуг, мөзү-бүдүш темазы чырыттынып турар.

Поляк дылче француз шүлүкчүлерниң чогаалдарын очулдуруп турган.

Шаңналдары эдер

  • Премия Гёте (1991)
  • Премия Гердера (1995)
  • Нобелевская премия по литературе (1996)
  • Орден Белого орла (13 января 2011 года)

Парлаттынган номнары эдер

  • Dlatego żyjemy (Warszawa: Czytelnik, 1952)
  • Pytania zadawane sobie. Poezje. (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1954)
  • Wołanie do Yeti. Wiersze. (Kraków: Wydawnictwo Literackie 1957)
  • Sól (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1962)
  • Wiersze wybrane (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1964)
  • 101 wierszy (1966)
  • Poezje wybrane (Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1967)
  • Sto pociech (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1967)
  • Wiersze wybrane (1967)
  • Poezje wybrane (1967)
  • Poezje (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970)
  • Wybór poezji (Warszawa: Czytelnik, 1970)
  • Wszelki wypadek (Warszawa: Czytelnik, 1972)
  • Wybór wierszy (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973)
  • Tarsjusz i inne wiersze (Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976)
  • Wielka liczba (Warszawa: Czytelnik, 1976)
  • Poezje wybrane II (Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1983)
  • Ludzie na moście (Warszawa: Czytelnik, 1986)
  • Poezje: Poems (на польском и английском; Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1989)
  • Lektury nadobowiązkowe (1992)
  • Wieczór autorski: wiersze (Warszawa: Anagram, 1992)
  • Koniec i początek (Poznań: a5, 1993)
  • Życie na poczekaniu (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1996)
  • Widok z ziarnkiem piasku. 102 wiersze (Poznań: a5, 1996)
  • Sto wierszy — sto pociech (1997)
  • 14 wierszy (Suprasl: Stowarzyszenie «Uroczysko», 1998)
  • Poczta literacka czyli Jak zostać (lub nie zostać) pisarzem (Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2000)
  • Wiersze wybrane (Kraków: a5, 2001)
  • Chwila (Kraków: Znak, 2002)
  • Rymowanki dla dużych dzieci (Kraków: a5, 2003)
  • Wiersze (Olszanica: Bosz, [2003]
  • Wiersze wybrane. Wyd. nowe rozszerzone (Kraków: a5, 2004)
  • Dwukropek (2005)
  • Tutaj (2009)

Орус дылда үнген номнары эдер

  • Шимборская, Вислава. Жизнь с бухты-барахты / Пер. с польского Веры Виногоровой. — СПб., 2007.

Библиографиязы эдер

Демдеглелдер эдер

  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  2. 2,0 2,1 Discogs (англ.) — 2000.
  3. Энциклопедия Брокгауз (нем.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  4. 4,0 4,1 The International Who's Who of Women 2006Routledge, 2005. — ISBN 978-1-85743-325-8
  5. Polish Nobel winning poet Szymborska dies at 88Ройтерс.
  6. Deutsche Nationalbibliothek Record #119449048 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  7. CONOR.Sl
  8. Jolanta Nowaczyk. Pierwsza dama liryki polskiej - Wisława Szymborska (pl). polskiemuzy.pl (2009-08-18). Хынаан 1 Февраль 2012.
  9. Wisława Szymborska nie żyje. Noblistka zmarła po długiej chorobie (pl). gazeta.pl (2012-02-01). Хынаан 2 Он бир айның 2016.
  10. Polska pożegnała Wisławę Szymborską (pl). Wiadomości24.pl (2012-02-09). Хынаан 2 Он бир айның 2016.
  11. „To grób noblistki? Wstyd!”. Rusinek uspokaja oburzonych (pl) (2012-05-05). Хынаан 2 Он бир айның 2016.

Шөлүглер эдер