Чак-ча́к (башк. сәк-сәк, тат. чәк-чәк, каз. шақ-шақ азы шек-шек  — Майык:Нет АИ 2) — далган-биле ары чигиринден кылдынган чүүл, тюрк чоннарның кухнязынга хамааржыыр; башкирлерниң, татарларның база казахтарның национал чеми.

Белеткээри эдер

Чак-чакты чымчак далгандан белеткээр, кызыл-тас далганындан кылган дээди сорт база чиг чуургалардан. Далган чымчак болган тудум, улам хоюг база шүүлең чак-чак боор[1]. Дараазында чиңге чолдак даянгыышчыгаштарга хевир киирер, хевири вермишель сагындырар, азы пөш тоорукчугаш хемчээлдиг шаржыгаштар, фритюрга (казанга) хаарар, ооң соонда изиг митпек чүүл-биле чаар, ары чигириниң үндезининге белеткээн.

Чемге чугула хевир киирер (часто в виде горки). Соой берген соонда долузу-биле белен. Чамдыкта ары чигирин кудар мурнунда холуксаага кадырган чимистер немээр.

Чак-чакты тооруктар, кылагар конфеталар база татар пастила-биле каастаар.

Чак-чактың хевирлери эдер

  • Таджик азы бухар калеве, үскен далган хевирлиг койбуң .
  • Казах хевир — шек-шек (бухарга дөмейлешкек).
  • Башкир биле татар хевирлер ылгалдыг — татар көвүктүг үскен далганга чоок (2-3 мм диаметр база 2-3 см узуну), а башкир улам улуг (хирези диаметрде 1 см база узуну 3-5 см база чамдыкта хевири шаржыгаш). Башкортостанда база Татарстанның чамдык районнарында чак-чакты оранчок улгаттыр база шөйбексимээр кылып турар, чем казанская бо чигирзиг хевирлери. Майык:Нет АИ Чак-чак албан ары чигиринге соор, ынчалза-даа сөөлгү он чылдарда Майык:Зло ак сеткилдиг эвес бүдүрүкчүлер ары чигириниң орнунга удаа-дараа чигир сиропун ажыглап турар. Ол хевирлерни чамдыкта баурсак азы тош деп адаар.
  • Лак чак-чак — представляет собой изделия из далган с ары чигири, грек тоорукту немээр. Лак чак-чактың төөгүзү бедик дагларлыг Лак районунуң Кума суурдан эгелээн
  • Кабардин зычэр’ыс — чигирзиг далгандан кылдынган чүүл, чымчак селегер чигир база ары чигири-биле чаап каан, соой берген соонда ромб хевирлиг борбактарга кезер. Шай-биле ажыглаар.

Рекордтар эдер

  • Делегейде эң улуг чак-чак Казаньга чемпионат делегей бут бөмбүүнге FIFA 2018 чылда ажыдыышкынынга хевири чартык бут бөмбүүнүң бөмбүүн белеткээн. Бөмбүктүң чартык сфера диаметри 2,6 м болган, бедии – 2 метр, а вся композиция заняла площадку размером 3,5 м на 4,8 м. Бүрүткээн деңзи 4026 килограмм болган[2].
  • Ийи дугаар хемчээлдиг 1143,5 кг деңзилиг чак-чак февральда 2016 чылда Башкортостанга белеткээн, мурнундагы рекордту ашкан, Татарстанда тодараттынган[3], — 1000 кг деңзилиг чак-чак база шөлү 13,266 м2, Казань 1000-харлаан алдар кылдыр август 29-та 2005 чылда белеткээн.
  • Ранее эң улуг деңзилиг 200 кг чак-чак Башкортостанга ары чигириниң ярмарказынга Уфага 2012 чылда августта быжырган[4][5]. Чак-чак такой же массы был приготовлен во время празднования Россияның кол Сабантуйунга Томскга июньда 2014 чылда[6].

Ажыглаттынары эдер

Чак-чак — чигирзиг чем, шай азы кофе-биле ажыглаар. Бүдүнү-биле азы кезектерге кескеш салыр. Чак-чактың хуусаазы — 90 хонук.

Чак-чакты ажыглаарын,сидик көвүдээр аарыглыг азы арының ары чигири база анорексияга аллергиялыг аарыг улуска сүмелевейн турар. База, продуктының кезек тургузугларындан шыдап эрттип шыдавас улуска.

Улай көр. эдер

Демдеглелдер эдер

Шөлүглер эдер

Майык:Rq