Дөгээ
Дөгээ (Төге) – Кызыл хоорайның соңгу чүгүнде Улуг-Хемнин оң талазыда турар көскү даг. Төөгүде "Төге" деп аттыг база турган. 2013 чылдың 5 айның 5те, дүштекиниң 5 шакта 55ки минутада, 55 секундада ооң адын "Төге" деп эдип турган. Удаваанда катап "Дөгээ" деп эгиткен.
Төөгү эдер
Шаандан тура дагны ыдыктыг деп санап турган болгаш аңаа тыва чон чүдүп-тейлеп, саң салыр ёзулалдарны кылып чораан. XX чүс чылда, коммунизмниң политиказы нептерээн соонда, янзы-бүрү ёзулалдарны эрттирери хоругдаттынган турган, дагның кырынга Тыва Арат Республика, Ленин, Алдар-ат (Слава) деп бижиктер тыптып эгелээн. ССРЭ күрүнези бузулганының соонда дагның тейинге аңгы-аңгы бижиктер тыптып эгелээн — Нина, Галя, ДДТ д.о.ө. Адак сөөлүнде Дөгээ деп атты эгиткен.
Чоок кавыда онзалар эдер
- "Ом Мани Падме Хуң" (Ом Мани Падме Хум) деп дагда салган төвүт дылда бижээн улуг бижик.
- Будда Шакьямуниниң тураскаалының тудуу
- Кызыл хоорайже кирер орук
- Элик болгаш ооң оглу
- Ынакшыл даа (Гора любви)