Уран
Уран (демдээ: .svg){kind=small}
) – Хүн системазының 7 дугаар планетазы.
Ниити характеристиказы
эдерУранга Хүннүң чырыы аажок кошкак чедер болгаш чырыыры сула болганда, ук планетаны чүгле телескоп-биле хайгаарап болур.
Уран деп планетаны англи эртемден В. Гершель 1781 чылда тып ажыткан. Дээр бурганының ады-биле атташ кылдыр Уран деп адаан. Ол Хүнден 2862 млн км ырак болгаш 80 чылдың дургузунда ону чүгле чаңгыс дескинер. Ооң өзээ өске планеталар дег, орбитазынга хамаарыштыр ийленчек эвес. Ында дүн-хүннүң үргүлчүлээри 10 шак 4 минута.
Кырының температуразы эң изиг дээн черлеринге безин казыыр 205-220°. Атмосферазының составында водород болгаш хөй эвес метан холуксаазы база билдинген. Ортумак дыгыйы куб сантиметрде 1,49 грамм, 5 эдеринчилиг, оларның диаметрлери 300-1200 км улгатпас.
Уран бодунуң өзээн долгандыр аажок дүрген дескинип турар болгаш ол полюстарындан чыыра иттирген, кашпык хевирлиг.
Дөзү:
эдер- Сат М.С. Шелк невытканный (Тии чок торгу). Рассказы по астрономии. – Кызыл: Тувинское книжное издательство, 1983. - 152 с.