Александр Македонский: Эде көрүлделер аразында ылгал
Контент балаттынган Контент неметтинген
Эдилгениң тайылбыры чок Им: редактор вики-текста 2017 |
Эдилгениң тайылбыры чок Им: редактор вики-текста 2017 |
||
Одуруг 1:
{{Кижи}}
'''АЛЕКСА́НДР МАКЕДО́Н''', Алдарлыг Александр III ({{lang-el|Ἀλέξᾳνδρος Γ′ ὁ Μέγας}}) (356, Пелла – б.э.ч. 323, [[Вавилон]]) – [[Македония|Македонияның]] хааны (б.э.ч. 336 чыл), тергиин шериг баштыңчызы. Филипп II-ниң оглу. 343 чылдан тура 3 чыл дургузунда Александр Македоннуң кижизидикчи башкызы [[Аристотель]] турган, ол философия, медицина дээш оон-даа өске эртемнерге өөредип, грек чогаалга хандыкшылын өөскүткен. Филлип оглун эрте чажындан тура-ла күрүнениң база шериг-албан айтырыгларынче хаара тудуп эгелээн. Биче чажындан тура Александр Македон ат алдарлыг улуг маадыр болуксаар турган, ол дидим, ынчалза-даа улуг айтырыглар шиитпирлээрде бичии турум, шынгыы. Өске кижилерге хамаарылгазы каржы, дужааган аажы чаңныг, а чамдыкта чымчак сеткилдиг, экииргек-даа апаар. Ону өскелерден ылгалдырып турар чүүл дээрге ооң сонуургаа. Бүдүн чурталгазының дургузунда билиглерже чүткүп, билбес чүвезин өөренип көрүп, кыдыг-кызыгаары чок улуг сорулгаларлыг турган.
Хаанның эрге-чагыргазын хүлээп ап тура, Александр Македон ачазын эндээн өлүрүкчүлер-биле, база хаан дүжүлгезинче кордакчыларны шаажылап, аайлап каавыткан. Бүдүн чылдың дургузунда ол иштики удурланыкчы бөлүктү узуткап, фракий база иллирий аймактарны, тура халышкан грек хоорайларны оожуктургаш, Фиваны когунга чедир узуткап үрээш, ооң чурттакчы чонун кулдар кылдыр саткылап чоргузупкан. 334 чылдың чазында Александр Македон Геллеспонту (Дарданеллдер) кешкеш чөөн чүкче походу-биле Персияже дайын-чааны эгелеп чорупкан. Ахеменидтерге удур чоргускан поход албан-ёзузу-биле азиат гректерни перстерниң эрге-чагыргазындан хостап, база гректер-биле перстерниң аразында дайын үезинде гректерниң ыдыктыг черин дорамчылап турганы дээш өжээн негеп турган. Грек-македон шеригге 30 хире муң чадаг шериг база 5 хире муң аъттыг шериг санаттынып турган. Перстерниң аг-шерии оон хөй-даа болза, өөредилге база ок-чепсек талазы-биле гректерниң шерии ажып турган. Александр Македоннуң 334 чылдың майда Граник деп хем чанынга бир дугаар тиилелгези [[Биче Азия|Биче Азияже]] орукту ажыдып,
| |||