Батат: Эде көрүлделер аразында ылгал
Контент балаттынган Контент неметтинген
Эдилгениң тайылбыры чок Им: редактор вики-текста 2017 |
Күжүгет Елена (чугаа | үлүг) Эдилгениң тайылбыры чок |
||
Одуруг 19:
БАТА́Т ({{lang-la|Ipomoea batatas}}), чигирсиг картофель, хөй чылдыг сиген үнүш. Сыптары черге чатылып тараар, узуну 1-4 м. Салбактарлыг, ак болгаш сирень өңнүг чечектерлиг. Дазылында янзы-бүрү хевирлиг база өңнүг, 200 г. – 10 кг. чедир килдиг үнүш.
Бататтың чуртун [[Мексика]] база Төп Америка<ref>{{cite web|url=http://www.hort.purdue.edu/newcrop/duke_energy/ipomoea_batatas.html|title=Ipomoea batatas|work=purdue.edu}}</ref><ref>{{cite web|url=http://bioweb.uwlax.edu/bio203/2011/keesler_cole/classification.htm|title=Sweet Potato (Ipomoea batatas) Classification|work=uwlax.edu}}</ref> деп санап турар. Оон полинезийяның далайжылары б.э. эгезинде Океанияга эккелген, аңаа ол кол культурлуг үнүш апарган. Чаа Гвинеяның (2-ги чүс чыл. Барыын Микронезияга база Мурнуу Филипинерниң) амыдыралынга база экономиказынга улуг салдарны чедирген. Чаа Зеландияда батат (кумара) ыдыктыг үнүш, ону олуртуру база ажаап алыры тускай чүдүлгениң чаңчылы апарган, бататтың ниити шыгжамырын бай чараш кылдыр чазап тургаш кылган, ол суурнуң кол чери апарган.
Океанияда бататты чер печкага белектээр. Ооң тургузунда 10–32% крахмал база 6% чигир бар. Ону хайындырар, быжырар, хаарар, оон далган, крахмал, паста, повидло, пюре бүдүрүп турар, аныяк бүрүлерин болгаш сыптарын салатка ажыглап турар, улуг сыптарын база дазылдарын малга чем кылдыр берип турар.
| |||