А капелла: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
бЭдилгениң тайылбыры чок
Эдилгениң тайылбыры чок
Одуруг 1:
'''А капелла''' ([./Https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9%20%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA италиан дылдан] ''{{lang-it|a -capella'')}} – (дурумдүрүм аайы биле, ниити кылдыр ырлаар) хогжумхөгжүм уделгезиүделгези чокка ыры. «А капелла» деп термин эгезинде-ле Катап сайзырал уезининүезиниң полифония биле барокко деп концерттиг аяннынаянның аразынга ангылаардааңгылаарда ажыглаттынып турган. 19 векте Катап сайзырал уезининүезиниң полифониязын катап база сонуургап эгелээн уезинде, чамдык чуулдучүүлду билбези биле барымдаалааш чамдык ырлаар партиялар хогжумхөгжүм херекселдери-биле бо-ла чергележи бээр турган болгаш, ол термин хогжумхөгжүм уделгезиүделгези чокка ыры аялгазы илередир апарган.
 
''Тайылбыр:''
 
Бо термин XVII вектинвектиң соолундесөөлунде тыптып келген, ону чамдыкта римнинримниң папазынынпапазының Сикстин капеллага практикалап турар моргулунгемөргүлүнге домейлепдөмейлеп турар. Улуг ужур-утказы-биле алырга «а капелла» ыры хогжумхөгжум уделгезиүделгези чокка кандыг-даа унүн-биле ырлаар аялга деп санап турар (солист, ырлаар ансамбль, ниити ыраажылар болгаш каттышкан вокалдыг тургузуг хамааржыр). Эгезинде улустун чогаалынга, хурээхүрээ-хиит хогжумунгехөгжүмүнге нептерээн, оонооң соонда Джованни ПалестинанынПалестинаның, нидерланд школаларыныншколаларының композиторларнынкомпозиторларның чогаалдарынга тыптып келген. А капелла ыры камерлиг ниити хогжумгехөгжумге XIX вектинвектиң ЕвропанынЕвропаның композиротлары алгыдыр ажыглап турганнар. Орус ниити культурага улуг бедиктерни XX векте чедип алган уезиүези бооп турар (ТанеевтинТанеевтиң, КастальскийнинКастальскийниң, РахманиновтунРахманиновтуң, ЧесноковтунЧесноковтуң, Виктор КаллиниковтунКаллиниковтуң, КовальдынКовальдың, ШебалиннинШебалинниң, ШостаковичтинШостаковичтиң, СвиридовтунСвиридовтуң, СалмановтунСалмановтуң чогаалдарында). Амгы уедеүеде а капелла ыры хойхөй-хойхөй чурттарда тарай берген. Ол музыкантыларнынмузыкантыларның чугаа дылында «а капелдиг ыры» («акапельное пение») деп соссөс каттыжыышкыны кылдыр ажыглатынып турар.