Ахмадулина, Белла Ахатовна: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
Чаа арын чаяатынган: «'''Ахмадулина, Белла Ахатовна''' == Допчу намдары == Белла Ахмадулина. 1937 чылдың апрель...»
 
normal clear text
Одуруг 1:
'''Ахмадулина, Белла Ахатовна'''
== Допчу намдары ==
Белла Ахмадулина. 1937 чылдың апрель 10-да [[Москва]] хоорайга тѳрүттүнген. Ачазы: Ахат Валеевич Ахмадулин (1902—1979), комсомол болгаш партия ажылдакчызы. Ада-чуртуң улуг дайынынның үезинде гвардия майор эргелиг. Авазы - Надежда Макаровна Лазарева , очулдурукчу. Белла школага тургаш-ла шүлүктерни бижип эгелээн. Уругну бир дугаар П. Антокольский эскерип каан.
1957 чылда «Комсомольской правде» солунга шүгүмчүледип турган. Литературный институтту 1960 чылда дооскан. Катап тургустунуп алган. 1959 чылда 22 харлыында Ахмадулина «По улице моей который год…» - деп шүлүүн бижээн. 1975 чылда композитор Микаэл Таривердиев ол шүлүкке хѳгжүм чогааткан. Ол ырыны Э. Рязановтуң «Ирония судьбы, или С лёгким паром!» - деп кинозунда дыңнап болур. 1964 чылда Василий Шукшинниң «Живёт такой парень» - деп кинозунга тыттырган. Кино енециянның кинофестивалинге «Алдын арзылаң» шаңналын алган. 1970 чылда Ахмадулина «Спорт, спорт, спорт» - деп кинога база тыттырган.Бир дугаар шүлүктер чыындызы «Струна» 1962 чылда чырыкче үнген. Дараазында «Озноб» (1968), «Уроки музыки» (1970), «Стихи» (1975), «Метель» (1977), «Свеча» (1977), «Тайна» (1983), «Сад» (Государственная премия СССР, 1989). Ахмадулинанның шүлүктери чымыштыг лиризм база шевер хевирлер, эрткен үенниң ужурлары сиңген.
1970 чылдарда Грузияга четкен. Ол черниң чогаалчыларын очулдурган: Н. Бараташвили, Г. Табидзе, И. Абашидзе болгаш ѳскелер-даа. 1979 чылда Ахмадулина цензура чок литературлуг альманах «Метро́поль» парлаарынга киржип турган. Совет диссидентилер — Андрей Сахаров, Лев Копелев, Георгий Владимов, Владимир Войнович дээш туржуп турган кижилерниң бирээзи. Ахмадулинанның ол улусту камгалаан хамаарылгазын «Нью-Йорк Таймс», «Радио Свобода» болгаш «Голос Америки» турум парлап, чарлап турган.
Хѳй санныг шүлүк фестивальдарынга, ол ышкаш «Международный праздник поэзии в Куала-Лумпуре» - фестивальга киржип турган (1988).
1996 болгаш 2003 чылдарда Чечен Республикага дайынны соксадыырын негеп турган улус аразында.
Ахмадулина А.С.Пушкин болгаш М.Ю.ермонтов дугайында эсселерниң автору.
 
Сѳѳлгү чылдарын аарып, караа кѳзүлбестей берген. 74 харлыында 2010 чылда, ноябрь 29-та чок болган. Москвада Новодевичье хѳѳрүнде ажааган.
Одуруг 20:
== Чогаалдары. ==
Шүлүктери — сеткил-сагыш ажыдыышкыны, иштики делегейниң чаа чүүлдү (магнитофон, самолёт, светофор, свеча, дом друга) хүлээп ап турары. Символизм, бойдустуң болуушкуннары, («Сказка о дожде», 1964). Ахмадулина лексика, синтаксисти делгемчидип турган. Чүгле статика (турум) эвес, а динамика (шимчээшкин) шүлүктерниң ритмин углап турар.
— Вольфганг Казак[16]
== Библиография. ==
«Струна» (М., Советский писатель, 1962)
«Озноб» (Франкфурт, 1968)
Одуруг 56:
«Избранное» (стихотворения, поэмы, эссе, переводы, 2009)
«Ни слова о любви» (2010)
«Нечаяние» (2011)
== Кинолары. ==
'''Артист кылдыр.'''
Одуруг 99:
Лауреат журнала «Дружба народов» (2000).
Почётный член Российской академии художеств[31].
== Тураскааллары ==
2012 чылда ашаа, Борис Мессерерниң кызытканы биле мѳѳрей «российско-итальянская премия «Белла», аныяк шүлүкчүлер деткиир кылдыр ажыттынган. Шанңалы - 3000 евро. Церемониязы чыл санында Россияга база Италияга болуп турар.
 ТарусеТарусе хоорайда тураскаал. 2013 чылда сентябрьда ажыткан.
Москва хоорайда тураскаал. 2014 чылда ноябрьда ажыткан.
== Медээ дѳстери. ==
Белла Ахмадулина в «Журнальном зале».
Белла Ахмадулина читает свои стихи.