Контент балаттынган Контент неметтинген
|
|
'''Чаш''' ({{lang-ru|Волосы}}) -– кижиниң азы колдуунда-ла чер кырында сүт-чемиштиглерниң бажының кырынга өзер тускай дүктер. Өскен тудум ооң узуну 1-2 метр ажа берип болур.
== Кижиниң чажы ==
=== Кыс кижиниң чажы ===
Чаш -– кыс кижиниң кежигүүнү-дүр, кыстың күжү чажында-дыр. Эртен эрте тургаш, чажын эртенги хүн херелдеринде ыяш дыргак-биле дыраарга, күш бээр дижир. Дыраан чажындан адырылган (төктүп-баткан) чаъшты кыс кижи бокталдыр октавас ужурлуг. Хат-биле аас-кежии бөмбүрзекти долганып чоруп каар; аза аксынга алзыптар дижир. Кыс кижи аңгы хаптыг болур, чаъжын чыггаш отка чиртиптер, азы чыып чоруур дижир. Аңгы-аңгы чоннарда бо чаңчыл база бар. Чамдык чоннарда, чижелээрге: туркмен, каракалпак, узбек база уйгур чоннарда авазы уруунга хол-биле бөрт даарааш, бодунун чыгган чажындан чиңге узун чаштар (чиңге кежегелер) өрээш, чараш бөртке кожуп белек кылдыр сунар. Кыс кижи өгленмээн шаанда тыва ёзулалдар-биле чажын чаңгыс кылдыр өрүүр. Өгленген хүнден эгелеп ийи чара өрүүр. Ол болза өглүг-баштыг деп илереткени болур.
=== Эр кижиниң чажы ===
|