Магритт, Рене: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
Honey.nursat (чугаа | үлүг)
Создано переводом страницы «Магритт, Рене»
Agilight (чугаа | үлүг)
Эдилгениң тайылбыры чок
Одуруг 1:
'''Рене́ Франсуа́ Гиле́н Магри́тт''' ({{Lang-fr|René François Ghislain Magritte}}; 1898 чылдың ноябрь 21-де Лессинге төрүттүнген  — 1967 чылдың август 15-те [[Брюссель|Брюссельге]] чок болган) — бельгий сюрреалист чурукчу. Тывызык база поэтиктиг ужуру билдинмес чуруктарның автору кылдыр билдингир.
 
== Биографиязы ==
Одуруг 11:
Кажан ол брюссель Сенто галереязы-биле контракт чарып, аңаа живопиське бердинер арганы бергениниң мурнунда, Магритт 1926 чылга чедир саазын продукция фабриказының реклама болгаш плакаттар чурукчузу кылдыр ажылдап турган.
 
1926 чылда Магритт «Потерянный жокей» аттыг бирги чедиишкинниг деп бодунуң санаан сюрреалистиг чуруун  чаяаган. 1927 чылда бодунуң бирги выставказын эрттирген. Критиктер ол чурукту бүдүмче чок кылдыр хүлээп көрген, ынчаарга, Магритт биле Жоржетта Парижче чоруптар.  Аңаа Андре Бретон -биле билчип алгаш, ооң сюрреалистер бөлгүмүнче кирип алыр. Бо бөлгүмге Магритт бодунуң онзагайын чидирбээн. Ындыг болза-даа ооң бөлгүмче кирип алгаш, Магритт ооң чуруктарын ылгап турар ол бодунуң тускай стилин тыпкан. Чурукчу өске сюрреалистер-биле маргыжарындан кортпас турган: чижээ,  Магритт  психоанализке удур хамаарылгалыг турган, ылаңгыя ооң уран чүүлде илерээшкиннеринге. Шынап-ла, ооң уран чүүлүнүң бойдузу психологтуг база философчу-поэтиктиг, бир-бирде логиканың парадокстарынга үндезилеттинген. 
 
1932 чылдан 1945 чылга чедир чурукчу үш катап Бельгияның Коммунистиг партиязынче кирген, база үш катап ооң олуттарын кагган.<ref>{{книга|автор=Бусев М.|часть=МАГРИТ Рене Франсуа Гислен|ссылка часть=|заглавие=Энциклопедический словарь сюрреализма|оригинал=|ссылка=|викитека=|ответственный=Балашова Т. В., Гальцова Е. Д. (ред., сост.)|издание=|место=М.|издательство=[[ИМЛИ РАН]]|год=2007|том=|страницы=298|столбцы=|страниц=|серия=|isbn=978-5-9208-0274-X|тираж=1500|ref=}}</ref>.
 
Сенто галерея-биле чарган контрактызын күш чок болдурган соонда, Магритт Брюссельче эглип келгеш, катап реклама-биле ажылдай берген. Дараазында акызы-биле үргүлчү орулга киирер агентилел ажыдып алган. Ийиги делегей чергелиг дайын үезинде [[Бельгия|Бельгияның]] герман эжелел үезинде Магритт бодунуң чуруктарының өң гаммазын болгаш стилистиказын өскерткен. Ренуарнуң стилистиказынга чоокшулап тура, чурукчу чонну сергедип, оларда бүзүрелди оттурарын кол деп санап турган.
[[Файл:BRX-musée-magritte.3.JPG|солагай|мини|250x250пкс|Брюссельде Рене Магриттиң музейи]]
Ынчалза-даа дайын соонда, ындыг "чырык" стильге Магритт чурувастаан, ынчангаш ооң чуруктары эрги дайын бертинде чылдарның хевиринче эглип келген. Чуруктарын болбаазырадып, экижидип тургаш, ол бодунуң ужуру билдинмес стилин үзе хевирлеп алгаш, бүгү-ниитиниң үнелээшкинин чаалап алган.
Одуруг 28:
Магриттиң чуруктарында ырак, хандыкшыл чок стиль илереттинген. Ооң чуруктарында бөдүүн чүвелер өске улуг сюрреалистерге (Дали, Эрнст) бодаарга,  барык-ла кажан-даа бодунуң "тодаргай илдеңин" чидирбес: олар чаттылып төгүлбейн турар, бодунуң хөлегезинче шилчивейн турар. Ынзалзажок  ол чүвелерниң элдептиг каттыжыышкыны кайгадыр болгаш бодандырар. Стильдиң хандыкшыл чогу кижиниң элдепсингенин чүгле күштелдирер база көрүкчү чүүлдерниң бодунуң чажыдындан үнген бир-ле поэтиктиг  аңгадагга алзы бээр.
 
Магриттиң сорулгазы, ооң чугаалааны-биле, - көрүкчүнү бодандырары. Ол дээш чурукчунуң чуруктарын бо-ла  ребустар сагындырар. Төндүр тыптынмас ребустар, чүге дээрге олар боттуг чүүлдүң алыс-ужурунуң дугайында айтырыгларны салып турар. Магритт бүгү үе дургузунда көстүп турар чүүлдүң мегезин, ооң бистиң анаада эскербес чажыт шынын дугайында чугаалап турар. "Бо дээрге ол эвес-тир" деп анаа чүүлдер адаанга чурукчунуң бижээн бөлүк ажылдары билдингир. Ылаңгыя "Бо дээрге даңза эвес-тир" деп бижээн таакпы даңзазы чуруттунган «Вероломство образов» деп чуруу ат-алдарлыг. Мынчангаш, Магритт "чүвениң дүрзүзү - чүве боду эвес" деп көрүкчүге база катап сагындырып турар.
 
Ниитизи-биле Магриттиң чуруктарының аттары кол рольду ойнап турар. Олар колдуунда кажан-даа онза, солун, дооратан көөрге, чуруктуң боду-биле канчалдыр-даа харылзаа чок.  Ынчангаш ылап-ла оларда чугула ужур-утканы чурукчу боду көрүп турган.  Чуруктуң база чуруктуң адының чажыт поэтиктиг харылзаазы Магриттиң уран чүүлдүң хүлээлгези кылдыр санап турган дем магиктиг магадалга салдар чедирип турарын чурукчу саналдап турар. «Чаш тургаш-ла таварышканым -хуулгаазын <…> уран чүүлде ориентирни <…> шилээн мен» ( 1938 чылдың лекциязы).