Брахмагупта: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
Agilight (чугаа | үлүг)
Agilight (чугаа | үлүг)
Одуруг 83:
 
Брахмагуптаның Брахма-спхута-сиддханта ажылында бижээн астрономнуг билиглери ооң шинчилелдери болгаш эртем угааны бедик деңнелдиг деп бадыткап турар. Иет, Брахмагупта ажылының «Айнын туттуруушкуну дугайында» деп чедиги эгезинде Айның Черден ыраа, Хүнге бодаарга ырак деп нептерээн үзелди буруу шапкан{{Sfn|Plofker|2007|p=419—420}}.
 
{{quotes}}
7.1. Бир эвес Ай Хүнден бедик болза, ооң Хүнге чоок талазы үргүлчү чырык болур ужурлуг.
 
7.2. Шак ынчалдыр, Айның Хүн-биле чырык талазы үргүлчү көскү, а чырык эвес талазы үргүлчү көзүлбес артар боор ужурлуг.
 
7.3. Айның чырыы [Айның чырык талазы] Хүннүн талазынче улгадып турар. Чырык чартык айның төнчүзүнде чартыы чырык болгаш өскези караңгы. Ынчангаш, чартык айның мыйыстарын санап болур.
{{/quotes}}
 
Брахмагупта тайылбырлаан: Ай Хүнге бодаарга Черге чоок болганында, ооң чырыының деңнели Хүн биле Айның аразында туруштан хамааржыр, ынчангаш он утканы ийилдирзи дээр телоларының булуңнарындан санап болур.