Тоньукук: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
Көпек (чугаа | үлүг)
Чаа арын чаяатынган: «'''Тоньукук''' – ийи дугаар түрк күрүнени үндезилеп тургускан кижи. == Ат-сывы == {| |vali…»
 
Көпек (чугаа | үлүг)
Эдилгениң тайылбыры чок
Одуруг 59:
И. В. Кормушин "Древние тюркские языки" деп номда ооң адын Тон'уқуқ кылдыр бижээн<ref>Тон'уқуқ, 73 дугаарлыг арында. / Кормушин И. В. Древние тюркские языки. Уч. пос. для студентов вузов – Абакан. Изд-во ХакГУ им. Н. Ф. Катанова, 2004. – 336 с.</ref>.
В. Г. Кондратьев "Очерк грамматики дренетюркского языка" деп номда ону Тоњуқуқ кылдыр бижээн<ref>Тоњуқуқ, 61 дугаарлыг арында. / Кондратьев В. Г. Очерк грамматики дренетюркского языка. Изд-во Ленинградского университета – 1970 г.</ref>. База-ла В. Г. Кондратьев бодунуң "Грамматический строй языка памятников древнетюркской письменности" деп номунда [њ] деп үннү ийи үжүк ажыглап [нь] кылдыр бижип айыткан<ref>21 дугаар арында // В. Г. Кондратьев. Грамматический строй языка памятников древнетюркской письменности VIII-XIX вв. Изд-во Ленинградского университета – 1970 г.</ref>.
 
ТДЛТЭШИ -ниң 1993 чылда үндүрген "[[Күлтегин, ном|Күлтегин. Буруңгу түрктерниң Енисей-Орхон бижииниң тураскаалдары]]" деп номунда, ооң адын "Тонукөк" кылдыр бижээн. Ол номнуң авторлары болгаш редакторлары Тоньукуктуң адын тыважыдыр "Тонукөк" кылдыр өжегээр адаан.
 
Тоньукук деп ат "Ton" биле "Jugug" деп ийи сөстен тургустунган. ''Ton'' деп сөс-биле түрктер баштай төрээн уругну айтыр турган<ref>Тывалар база бир дугаар төлүн "дун уруг" дээр, оон ыңай "Тоң Аралчын хаан" деп тоолда хаан кижиниң адында "Тоң" деп сөс бары биске сонуурганчыг бооп турар.</ref>, ''jogug'' дээрге "байлак, эртине" дээн уткалыг сөс-түр. Турцияның дыл шинчилекчизи Али Ульви Элёве ''Ton Jugug'' деп сөстү "Улуг ноян" азы "Дээди дүжүмет" кылдыр очулдуруп турар-дыр<ref>С.Г. Кляшторный Древнетюркские рунические памятники как источник по истории Средней Азии.// М.: «Наука», 1964. 30-31 арын.</ref>
 
Кыдат дыл. Бичуринниң транскрипциязы ёзугаар көрүп көөр болза шаанда кыдаттар ону 'Туньюйгу' кылдыр адап турган.
Одуруг 101 ⟶ 105:
== Үндезини ==
# [http://bitig.org/?lang=r&mod=1&tid=1&oid=16&m=1 15 дугаар одуругда. / Надпись в честь Бильге кагана. Первая боковая сторона.]
# [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/China/Bicurin/Sobr_sved_o_narodach/Tom_I/text62.htm Бичурин Н. Я. (ИАКИНФ) Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена. Часть первая. Отделение VI. ТУГЮ. XVII. Бигя-хан Могилянь. (Таншу, гл. 215а и 215б; Чжоушу, гл. 50; Суйшу, гл. 84)]
 
[[Аңгылал:Тываның төөгүзү]]
[[Аңгылал:Төөгү]]