Тыва Арат Республика: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
Көпек (чугаа | үлүг)
Көпек (чугаа | үлүг)
Одуруг 109:
1927 чылда Совет эртемдээнер Чаа латин алфавит чогааткан. Олар СССР-ниң бижик чок чоннарынга Чаа латин алфавитке үндезилээн бижиктер чогааткан. 1928-29 чылдарда тываларга Чаа латин алфавитке үндезилээн бижикти ийи орус эртемдээн чогаадып эгелээн бирээзи Ленинградтан Е. Д. Поливанов дээр кижи, өскези Москвадан Н. Н. Поппе дээр кижи. Тыва алфавит биле тыва үжүглелди чогаадырынга 8 хире орус эртемдээн демниг ажылдаан. Тываже орус эртемдээнер 1930 чылда келгеш нам-чазактың улузунга бодунуң чогааткан алфавидин, үжүглелин көргүскен.
 
1928 чылдан эгелеп тывага политиктиг шаажылал эгелээн. Чазак черинге болгаш намга чаа кижилер олурупкан. Олар 1930 чылда июньнуң 28-те орустарның чогааткан бижиин улуска өөредир ужурлуг кылдыр тускай чарлыын үндүрген. Лопсаң-Чиңмитиң бижиин улус чаа-ла өөренип чыдырында дораан хоорупхоруп каапкан. Ынчангаш 1930-40 чылдарда солун-саазынга парлатынып үнген чүүлдер дээрге орустарның чогааткан латин бижии дир.
 
1941 чылда Сайтар Чөвүлели биле Нам тыва бижикти кириллица алфавидинге үндезилеп алырының дугайында доктаалын үндүрген. Ынчангаш 1941-1945 чылдар дургузунда тыва бижик кириллица алфавидинче шилчий берген.