Тыва Арат Республика: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
Көпек (чугаа | үлүг)
Көпек (чугаа | үлүг)
Одуруг 42:
1921 чылда геополитика талазы-биле Тываның туружу онза-солун апарган. Сибирниң Совет Чазаа (Сибревком) Тываны Моол күрүнеге кадар деп бодалдыг турган. Ол үеде Тывада Совет Чазактың төлээзи болур И. Г. Сафьянов деп кижи турган. Сафьянов болза салым-чаянныг хувискаалчы кижи турган, ол кижи бодунуң бижиктеринде: "бир эвес Тыва чурту Совет чоннар-биле кады чоруур болза, мен ында багай чүү-даа көрбес тир мен" деп бижип турган. И. Г. Сафьянов Тываны комунистиг орус чуртунга кадар деп бодалдыг турган. Сибирде Совет Чазактың (Сибревкомнуң) биле Сафьяновтуң бодалдыры дүүшпес, сыр аңгы бооп турган.<br />
Тываны коммунистиг орус чуртунга И. Г. Сафьянов кадып шыдавас турган. "Тыва чурту Моолга катыжа бээр болза, кончуг бак болур" деп Сафьянов бодап турган. Мындыг берге таварылгада И. Г. Сафьянов кажар арга ажыглаан.
1921 чылдың беш айның 25-26 хүннеринде Чадаанага ол Хемчиктиң нояннары-биле эптиг-чөптүг чугаалашкан. "Бир эвес тывалар бодунуң күрүнезин тудуп алыр болза Совет күрүне Тыва күрүнени хайгаарап камгалаар" деп Сафьянов бодунуң бодалын илереткен. Хемчиктиң нояннары Сафьяновтуң бодалын чөптүг деп санаан. Тыва күрүнени чартып тургузар дугайында тода айтырыгларны келир үеде болур Бүгү Тываның улуг шуулганынга чугаалажып көөр деп шиитпирлээн. Шуулганны сес айның 5-те эртирер деп дугурушкан.
 
=== 1921 чыл. Улуг Шуулган ===