Тыва Арат Республика: Эде көрүлделер аразында ылгал

Контент балаттынган Контент неметтинген
Көпек (чугаа | үлүг)
Көпек (чугаа | үлүг)
Одуруг 71:
==== Куулар Сумунактың үймээни ====
Тыва Чазак үндүрүг өртээн элээн бедидипкен.
1924 чылда март 11-де Шемиге нам хуралы эрткен аңаа 34 кижи турган. Аңаа чыылган кижилер бодунуң дүвүрелин илереткен: "дүрүм, саавыр болгаш үнүдүрүг, дадывыр кончуг бергедээн, оларны күүседир арга чок болу берген. Алган кадайны, уруг-дарыгны хавырып апаар, оран черин үлежип хемчээр, өлүк, мөңгүн, тараа биле малды хавырар дээн дир. Мал бажы сая чеде бээрге ону Хем Белдиринче сүрүп апаар, хамык чыгган малды аңаа чыггаш оон дөгерезин согар дыр" деп дижип турган. Үймээнчилер Шеми, Чыргаккы, Адар-Төш, Ак-Дуруг биле Чаа-Хөл девискээрин эжелеп алган, оларда кижи саны 600 хире кижи турган. Олар садыг биле өртээл черлерин чок кылдыр үптеп каапкан. [[Моңгуш, Буян-Бадыргы|Буян-Бадыргы]] оларны оожургадыр дээш Чадаанаже үнүпкен. Сумунакты ол канчап-даа чагып, сургап чадап каан. Сумунак суглар "дүжүп бээрининң орнунга төрээн черге өлгени дээре" дишкеннер. ОоңХамыктың мурнундаэгезинде аратарга туттурган кожуун ажылдакчыларын хостаптар кылдыр [[Моңгуш, Буян-Бадыргы|Буян-Бадыргы]] үймээнчилер-биле дугуржуп чугаалашкан. Үймээн үндүрген кижилер-биле чугаа кылыр арга чок апаарга, Чазак чери оларны базар дээш 150 хире шериг кижи чортупкан. Чазак шерии араттар-биле чайга чедир тулчуп аткылашкан. Соонда Сумунак эштери-биле дүжүп берген. Сумунактың бодунга 366 лаң торгаал төлеткен, ооң эштерин 30-ден 90 лаң торгаалга онааштырган.
 
==== Хемчикте үймээн ====