Теплоухов, Сергей Александрович

Сергей Александрович Теплоухов (1888 чылдың март 3, Ильинское, Пермская губерния — 1934 чылдың март 10, Ленинград) — орус төөгүчү, археолог, этнограф, сибиревед, востоковед.

Сергей Александрович Теплоухов

Төрүттүнген хүнү: 1888 марттың 3(1888-03-03)
Төрүттүнген чери:
Мөчээн хүнү: 1934 марттың 10(1934-03-10) (46 хар)
Мөчээн чери:
Чурт:
Ажыл чери:
Альма-матер:
Билдингир өөреникчилери: Грязнов, Михаил Петрович

Ук-төөгүзү эдер

С. А. Теплоухов эртем ажылынга улуг сундулуг, эртемденнер өг-бүлезинден үнген. Ооң кырган-ачазыАлександр Ефимович археолог кылдыр ажылдап чораан. Ооң ийи оглу Федор база Александр база археологтар. Олар Урал кезектерни казып чорааннар.

Намдары эдер

С. А. Теплоухов бичиизинде орнитологияны сонуургап, акызы Фёдор Александровичиниң удуртулгазы-биле улуг коллекцияны чыгган. 1907 чылда Пермьниң ылап училищезин дооскан база Казаньның университединиң физика-математика факультединиң бойдус салбырынче кирип алган. 1912 чылда дооскан. Ол-ла университетке география кафедразынга ажылдай берген. 1913 чылда финнерниң Саян-Алтай кезектерге тывылган деп теориязын хынаары-биле Урянхай крайже чорупкан.

1913 чылда Теплоухов Тываже экспедициязының ачызында М. А. Кастренниң финнер Саян-Алтай кезектерден ук-төөгүзү үнген деп теорияны буура шапкан. Ынчан ол улуг коллекция чыып алгаш келген.

1914 чылда Санкт-Петербург университетдинче чорупкан. Ол-ла чылын ол Петроград университединче кирип алган.

1917 чылда Теплоухов Казаньга келген. 1918 чылда Пермьче киргеш, аңаа артып калгаш, Перьм университединге башкылап турган. Оон Томскуже чорупкаш, аңаа археолог С. И. Руденко-биле найыралдажып алган. Ол ынчан Минусинск экспедициязын удуртуп турган.

1922 чылдың чазын Теплоухов Руденко-биле кады база бодунуң өөреникчизи М. П. Грязнов-биле Петроградче көже бергеннер. Теплоухов Материалдыг культураның төөгүзүнүң институдунга, Орус музейге база Петроград (Ленинград) университединге ажылдап турган. Чылдың-на Минусинск край, Киргизияже экспедициялап чоруп турган.

1919—1929 чылдарда Теплоухов — Томскунуң университединиң география болгаш андропология кафедразының доцентизи, профессору.

Минусинск ыйгылаажынга чыгдынган материалдарга баянып Теплоухов 1929 чылда археологтуг культураларның системазын доозуп чырыкче үндурген. Амгы уеде ол системаны ам-даа ажыглап чоруур (афанасьев, андронов, карасук, тагар культураларын ажыткан).

Кол ажылдары эдер

Шөлүглер эдер