Катанов, Николай Фёдорович
Катанов Николай Фёдор-оглу (орус. Катанов Николай Фёдорович) (1862 чылдың Май 6 - 10. 3. 1922) - шылгараңгай эртемден, түрк болгаш чөөн чүк дылдарының шинчилекчизи, тыва дыл эртеминиң үндезилекчизи.
|
Николай Фёдорович Катанов | |
|---|---|
|
хак. Пора Хызыл оглу | |
 | |
| Төрүттүнген хүнү | 18 (30) майның 1862, 1862 майның 6[1] азы 6 (18) майның 1862[2] |
| Мөчээн хүнү | 1922 марттың 9 (59 хар) азы 1922 марттың 10[2] (59 хар) |
| Чурт | |
| Автограф |
 |
.svg){kind=small}
Тывага 2012 чылдың май 6-да ооң 150 харлаан доюн демдеглээн.
Тыва дылдың синтаксизин шинчилээри тыва дыл эртеминиң тывылганы-биле кады эгелээн. 19 вектиң ийиги чартыында,1889 чылда,тыва дылды баштайгы хакас эртемден Н.Ф.Катанов шинчилеп эгелээн. 1903 чылда Казань хоорайга парлаттынып үнген "Опыт исследования урянхайского языка" деп кедилиг ажылы ооң хөй чылда чорудуп келген шинчилелиниң түңнели болур. Ында тыва улустуң дылын эң-не баштай эртем ёзу-биле бүгү талалыг шинчилээн. Ол ажылда чугула черни тыва дылдың синтаксизинге тураскааткан.
Н.Ф.Катанов тыва дылдың бөдүүн болгаш нарын домактарын,домак кежигүннерин болгаш оларның илереттинерин тодараткан.
Номнары
эдер
- Очерки Уранхайской Земли
Дөзү
эдер- Тыва дыл сайты http://tyvadyl.ru, Николай Федорович Катановтуң 150 харлаан юбилейи. (чедимчок шөлүг)
- ↑ Историческая энциклопедия Сибири / под ред. В. А. Ламин — Новосибирск: 2009. — ISBN 5-8402-0230-4
- ↑ 2,0 2,1 Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2