Долчанмаа, Бай-Кара Шожулбаевна
Майык:Государственный деятель Бай-Кара Шожулбаевна Долчанмаа (1916 чылдың март 15, Баян-Кол, Бии-Хем, Урянхай-Тыва — 2002 чылдың ноябрь 24) — Совет күрүне болгаш төре херээниң ажылдакчызы, Тыва АССР-ниң Дээди Чөвүлелиниң Президиумунуң даргазы.
Намдары эдер
Б-К. Ш. Долчанмаа 1916 чылдың март 15-те Урянхай крайның Бии-Хем кожуунунуң Баян-Кол деп черге төрүттүнген. Ядыы арат өг-бүлениң 10 дугаар уруу чораан. Бичиизинде байларның хоюн кадарып чораан. 1930 чылда үжүк-бижикке өөренип алган, ооң соонда-ла ооң салым-чолу өскерилген. 15 харлыында Баян-Кол сумузунуң Чөвүлел даргазы апаргаш, ол-ла байларның мал-маганын хавырган.
1932 чылдан 1938 чылга чедир нам школазынга ооң соонда Горно-Алтайскиниң көдээ ажыл-агый техникумун дооскан.
Ажыл-ижи эдер
Хөй-ниитичи болгаш төре херээнде 1931 чылдан тура эгелээн. ВКП(б)-ниң 1944 чылдан кежигүнү.
1931-1932 чылдарда — Баян-Колдуң суму Чөвүлелинге даргазы.
1938 чылдан тура Дээди Шүүгү черинге секретарьлап ажылдаан, 2 ай болгаш Тыва Арат Республиканың Биче Хуралының ерээженнер-биле ажыл килдизиниң эргелекчизи болган.
1940 чылдан тура ИХЯ-ның Эргелелинге ажылдаан, ооң соонда Тыва автономнуг областьтың Күрүнениң айыыл чок чорук яамызының ажылдаан.
1951 чылдан Тыва автономнуг областьтың Херээженнер-биле ажыл килдизиниң эргелекчизи.
СЭКП-тиң Дээди Нам школазын дооскаш, СЭКП-тиң Кызыл хоорайда комитединиң секретары, Тыва Автономнуг Областьтың СЭКП-тиң Область комитединиң Нам комиссиязының даргазы турган.
1962 чылдан тура Тыва АССР-ниң Дээди Чөвүлелиниң Президиумунуң даргазы. Тываның "президентизи" кылдыр 15 чыл ажылдаан.
РСФСР-ниң Дээди Чөвүлелиниң 7-ги, 8-ки, 9-ку чыыштарынче, ССРЭ-ниң Дээди Чөвүлелиниң 6-гы чыыжынче соңгудуп турган.
1977 чылда пенсияже үнген.
Өг-бүлези эдер
Өөнүң ээзи Кенден Ооржак оглу Лопсан-биле ийи ажы-төлдүг болганнар – Лариса биле Леонид. Өөнүң ээзи элекке аныяк назынында чок болган. 1986 чылда Лариса чок болган, а Леонид 1993 чылда чок болган. Кырган-авазы үш уйнукту – Аяс, Алаш база Тамараны өстүрген.
Боду 2002 чылдың ноябрь 24-те чок болган.