Гурвич, Илья Самуилович

Илья Самуилович Гурвич (19191992) — совет база россий эртемден-төөгүчү, төөгү эртеминиң доктору, один из выдающихся представителей ада-чурттуң школа североведения.[1]

400 ажыг эртем ажылдарының автору төөгү база этнография этногенез аңгы-аңгы талалар база Соңгу чоннар этниктиг төөгүзү.

Намдары эдер

7 июль 1919 чылда Минскиге инженер-путеец Самуил Константинович Гурвич база ооң кадайы — Евгения Ильинична Гурвич (1886—1971), эмчи, Сорбоннга эртем чедип алган өг-бүлеге төрүттүнген. Бо-ла чылда өг-бүле Гурвичтер Москваже көже берген, где прошли детство и юность Ильи. 1928 чылда, в связи с репрессиями в отношении старой технической интеллигенции, адазы был привлечен НКВД по одному из сфабрикованных дел база погиб 4 майда өлген. В дальнейшем Илью и его младшего брата Константина воспитывали мать и тёти.[2]

1937 чылда, ортумак школаны шылгаралдыг дооскаш, Илья Гурвич Москваның университединиң төөгү факультединче кирген. Бир дугаар курстан этнография кружогу кылып турган М. О. Косвен. 1938 чылда С. А. Токарев-биле таныжып алган, эртем ажылдакчызы москваның Төп антишажын музейге ажылдаан[3] (в 1942 году был переименован в Центральный музей истории религии и атеизма).

1941 чылда, университет дооскан соонда, Якутияже томуйлаашкын алган в распоряжение Улустуң комиссариады просвещения республики. Оленекск районга башкылап ажылдап турган, ооң соонда долу эвес ортумак школаның директору. 1944 чылда район комитединиң эвилели башкылар даргазын соңгуттурган. Илья Гурвич дыл, чогаал база төөгү Эртем-шинчилел Институду харылзаа тургускан (НИИЯЛИ) Якут филиал эртем Академиязы ССРЭ база эртем корреспондент болуп ажылдап турган бо институттуң, шажынга, фольклорга, чаңчылдар база үндезин чоннуң амыдыралының материалдарын чыып турган. 1946 чылда Москваже чедип келгеш база аспирантураже кирген Институт этнография ЭА ССРЭ, 1949 чылда кандидат диссертациязын камгалаан темазы «Оленекские и анабарские якуты (историко-этнографический очерк)»; ооң эртем удуртукчузу Сергей Александрович Токарев турган.

Аспирантура дооскан соонда 1950 чылда Якутияже ээп келген, НИИЯЛИ дараазында алды чылды ажылдаан албан-дужаал биче, а ооң соонда улуг эртем ажылдакчызы. 1956 чылда ол база катап Москваже ээп келген база ажылдап турган Институт этнографии АН ССРЭ. 1966 чылда аңаа төөгү эртеминиң докторунуң эртем чадазын тывыскан ажыл дээш «Этническая история Северо-Востока Сибири».

Он ийи ооң өөреникчилери кандидат база доктор диссертацияларын камгалаан. База хөй-ниити ажыл-чорудулга кылып турган, кежигүнү болуп турган Эртем чөвүлел национал айтырыглар Секциязы хөй-ниити эртем Президиум ЭА ССРЭ, сүмелекчи Совет национал Дээди Совета ССРЭ, кежигүн Межведомственной комиссия айтырыглар Соңгу ВАСХНИЛ, кежигүн Эртемден совет Институт этнография ЭА ССРЭ доктор диссертациялар камгалаар.[1]

12 март 1992 чылда в Москвага чок болган; урна с его прахом была захоронена в колумбарии Донского чевег рядом с матерью.[4]ооң уруу — Мария Ильинична Бойчук-Гурвич чурттап база ажылдап турар АКШ, Google компанияның антропологу.[5][6]

Медальдар-биле шаңнаткан турган, иштинде «За доблестный труд в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» (1946); ССРЭ-ниң Күрүне шаңналын тывыскан (1981, Как один из основных авторов и член редколлегии коллективной монографии «Современные этнические процессы в СССР»).

Демдеглелдер эдер

Шөлүглер эдер

Майык:Библиоинформация