Бенгюташ, Сабиха

Майык:Художник Сабиха Зия Бенгюташ (тур. Sabiha Ziya Bengütaş; 1904, Стамбул — 2 октябрь 1992, Анкара) — бир дугаар турк херээжен скульптор.

Намдары

Сабиха Зия 1904 чылда Стамбулга төрүттүнген. Ол кыс дыңмалыг база акылыг турган. Сабиха Эюбсултан Нумунениң школазынга өөренип турган, амгы үеде Эюпта Анатолий ортумак школазы. Ооң соонда Дамаскка (Сирия, ынчан Осман империязының составынга турган) дрт чыл чуртаан, чүге дизе адазын ынаар шериг эрттирери-биле чоргускан турган. Аңаа Сабиха Зия француз католик школа барып турган. Чанып келгеш, оларның өг-бүлези Бююкада деп ортулукка Кёпрюлю Фуат-пашаның школазынга ниити өөредилгезин дооскан. 1920 чылда Сабиха Стамбулдуң нарын уран-чүүл академиязының (осман. Sanayi-i Nefise Mektebi‎, амгы Университет Мимар Синан) чурулга болгаш скульптура талазы-биле салбырынга уран чүүлдү өөренип эгелээн. Ол клазында бир дугаар херээжен сургуул болган. Башкыларының аразында Фейхаман Дуран бар турган. 1924 чылда Сабиха Римде Италияның нарын уран-чүүл академиязынга өөренир стипендия удуп алган. Аңаа Эрменеджильдо Луппи (1877–1937) деп скульпторнуң мастерскаязынга дуржулга чедип ап турган.

Соонда Сабиха Зия дипломат база билдингир шүлүкчү Абдюльхака Хамита Тархананның уйнуу Шакир Эмин Бенгюташ-биле өгленип алган. Ол хөйү-биле өске чурттарже өөнүң ээзин эдерип барып шаг болган. Өөнүң ээзи хүндулүг дыштанылгаже үнген соонда олар Анкарага чурттай бергеннер. Бир Нурол дээр уруглуг болганнар.

Сабиха Зия Бенгюташ Анкарага 1992 чылдың октябрь 2-де чок болган.

Уран-чүүлү

1925 чылда Стамбулдуң Галатасарай кезекке Сабихи Зияның кылганы үш хөрек тураскаалдары тургустунган. Бир чыл болганда ол-ла черге база үш хөрек тураскаалдары турупкан. Ооң ажылдарының кезээ билдингир сураглыг улуска тураскааттынган турган: шүлүкчү Ахмет Хашимтиң (1884?–1933), драматург база шүлүкчү Абдюльхак Хамит Тарханның (1852–1937), бир дугаар мусульман херээжен актрисаның Бедиа Муваххит (1897–1994), генерал база күрүне албан ажылдакчызы Али Фуат Джебесой (1882–1968), Турцияның президентизиниң өөнүң ишти Мевхибе Инёнюнуң (1897–1992) база политик Хасан Али Юджельдиң (1897–1961).

1938 чылда Сабиха амгы Турцияның тургузукчузу Мустафа Кемаль Ататюрктуң (1881–1938) тургузуп кылдыр мөөрейге тиилээш, ылгаш, президентиниң ордузунда тургускан.