Акшаның функциязы

Акшаның функциязы – саң-хөө болгаш кам (камналга, экономика) эртемниниң акшага хамаарышкан билиишкин.

Тыва акша

Акша функциязы

Акша болза 5 кол функциялыг болур:

1. Үне хемчээли. Кандыг-бир бараан азы ачының (ачы-дузаның) үнезин акша-биле хемчээп болур.
2. Саарылга херексели. Барааннар болгаш ачыларның аразынга саарылгаларны акша-биле чорудар. Чижээ: бир кижи холунда бир бараанын (бодунуң азыраан бир инээ-дир че) садыпкаш, акшалыг апаар, а кажан ол кижи демги акшазы-биле тараа садып алыр болза – инек-биле тараа аразында саарылганың өзээ болза акша болуп турар. Ынчангаш акша бир бараан биле өске бараанның саарылгазын чорудар херексел болуп турар.
3. Төлевир херексели. Акша-биле улустуң өрезин болгаш ону кайы-хире хөйүн (ишкирин, ишкир – орус. объем) илередир.
4. Чыылда херексели. Акша-бараан саарылгазынга киришпейн турар акшаларның байдалы – чыылда акшалар болуп турар. Олар чыгдынып тургаш, ынчалдыр акшаның амгы үеде садып алыр шаан (садып алыр шаг-шинээн) келир үеде көвүдээринге чедирер.
5. Делегей акшазы. Делегейде чурттар аразында саң-хөө харылзаалары болгаш барааннар саарылгазы нептерээнде кезек чурттарның акшалары делегейниң көвей черлеринге үнелиг болгаш херектиг апарган. Ындыг акшалар дээрге – АКШ доллары, швейцар франк, евро, англи фунт, япон иена болгаш оон-даа өске акша дыңнары (единица).

Оон аңгыда ашканың кезек кол эвес функциялары база бар.

Дөзүк

1. Агапова Т.А., Серегина С.Ф. - Макроэкономика, 6-гы үндүрүг, 2004 ч.
2. Деньги // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.